Soki, Dżemy, Przetwory, Kiszonki - Uzupełnij Swoją Spiżarnię na nadchodzącą Zimę

17-08-2023

Gdy zbliża się końcówka lata, przeważnie zastanawiamy się jak dzięki owocom i warzywom przenieść wakacyjne smaki na okres zimowy. Soki, dżemy, galaretki, powidła, ogórki, grzybki jesienne i inne przetwory. Przygotowanie ich nie zajmuje dużo czasu a radość smakowania własnych przetworów nie ma porównania z przetworami zakupionymi w sklepie, a dzięki ich prozdrowotnym właściwościom np. soków, szybciej wrócimy do zdrowia podczas jesienno-zimowych dolegliwości. Zacznijmy od początku jak najlepiej przygotować nasze przetwory i w czym.

Pasteryzacja soków czyli - sokownik jak działa?

Sokownik to jeden z akcesoriów kuchennych, który pełni funkcję potrójnego garnka, w którym sok jest przygotowywany za pomocą działania pary pod ciśnieniem. Pojemnik na wodę znajduje się na samym dole, z kolei u góry znajduje się pojemnik na owoce lub warzywa. Pojemnik na owoce cechuje się sitkowym dnem, dzięki którego wytworzony za pomocą pary wodnej sok przelewa się do środkowej części sokownika. Soki wytworzone w sokowniku są idealnym źródłem witamin, który możemy uzupełnić poprzez spożywanie tych przetworów przez cały rok.

Ulubione soki i dżemy z letnich owoców - w czym gotować na kuchence?

Najważniejszą rzeczą w jakości naszych przetworów są oczywiście produkty - czyli owoce. Nie ma potrzeby zamartwiania się o to ponieważ w naszym kraju jest duża ilość dostępnych warzyw i owoców. Najlepsze są oczywiście produkty, które sami możemy wychodować ale niestety nie każdy ma taką możliwość. Najważniejsza do produkcji naszych przetworów jest jakość naszego produktu. Przy przygotowaniu owoców lub warzyw należy dokładnie sprawdzić każdy owoc lub warzywo ponieważ jeden zepsuty produkt może zepsuć nam cały smak. Przetwory przygotowane z takich owoców mogą bardzo szybko się zepsuć. Unikajmy również owoców przejrzałych, gdyż zawierają one w sobie zdecydowanie mniej pektyn, a to również wpływa na jakość końcowego produktu. Najpopularniejszymi naczyniami do gotowania dżemów i konfitur są emalie. Garnki emaliowane świetnie sprawdzają się w tej roli i nie wchodzą w reakcje z gorącymi przetworami.

Jakie słoiki na przetwory z owoców?

Ważne są oczywiście słoiki i ich wielkość w jakiej będziemy przechowywać nasze ulubione dżemy, tak samo ważne co produkty, z których je przygotujemy. Wybierajmy mniejsze rozmiary słoików na przetwory abyśmy mogli po otwarciu słoika szybciej zjeść jego zawartość i nie martwić się, że zaraz się zepsuje. Do przechowywania soków owocowych, dżemów i past warzywnych najlepsze będą mniejsze słoiki o pojemnościach 0,25 l lub 0,33 l. 

Co możemy ukisić? 

Kiszenie to inaczej fermentacja mlekowa, która podlega przetworzeniu warzyw, owoców oraz grzybów. jest bardzo proste – więc trudno uwierzyć, że tak mało produktów nadal kisimy i robi to nieznaczna liczba osób. Kiszonki można przygotować w zasadzie ze wszystkiego. Najważniejsze jest to co lubimy najbardziej, bo kisić możemy to co lubimy. Do najpopularniejszych produktów, które kisimy są:

  • warzywa np. pomidory, papryka
  • grzyby np. rydze
  • owoce np. jabłka, śliwki, winogron

Zasady kiszenia

Na początku fermentacji, kiszonki powinny stać w temperaturze optymalnej dla nich czyli około 18 stopni, później należy je przenieść w chłodniejsze miejsce ok 10-15 stopni. Dodanie odpowiednich przypraw do kiszonek nie tylko nada im wspaniały smak i aromat, ale także ochroni je przed często goszczącą pleśnią.

Kiszonki większości są gotowe do spożycia po 3-4 tygodniach, w odpowiednich warunkach można je przechowywać do 6-8 miesięcy. Jeżeli po ukiszeniu przełożymy je do mniejszych słoików i poddamy pasteryzacji, mogą być smaczne nawet przez rok. Co najczęściej kisimy w domowym zakątku?

Ogórki małosolne, konserwowe oraz kiszone - w czym robić?

Pyszne ogórki ze słoika przez cały rok własnej produkcji! Większość z nas lubi je po prostu chrupać ze słoika. Dodajemy je do naszych ulubionych sałatek i innych potraw. Domowe weki z ogórków są najlepsze! Można oczywiście kupić gotowe kiszone ogórki w słoikach, wiaderkach i zgrzewkach foliowych, jednak nigdy nie mamy pewności, że nie zostały one poddane obróbce. A pasteryzowane nie są już dobrym źródłem probiotyków i mogą nam zaszkodzić a najważniejszą sprawą jest to ,że nie dają nam już witamin i minerałów, które są zawarte w ogórkach po ukiszeniu.

Kiszenie ogórków w słoiku

Najlepszym ze sposobów kiszenia dla początkujących i wprawionych również gospodyń jest oczywiście kiszenie w szklanych słoikach. Nie musisz robić dużo przetworów, żeby wszystko się udało. Tylko tyle, ile potrzebujesz lub testowo, czy po prostu z ciekawości. Najlepiej do tego wykorzystać własne ogórki z działki lub udać się po sprawdzone ogórki gruntowe od rolnika, wtedy mamy pewność, że ogórki nie zostały nawożone. Gdy przygotujesz już ogórki według przepisu to zalewa solankowa załatwi sprawę konserwacji. Ogórki małosolne robi się podobnie tylko trzeba mieć troszkę więcej cierpliwości i dodać inne proporcje według przepisu. gdy dopilnujemy procesu fermentacji a nasze słoiki będą szczelnie zamknięte, proponujemy postawić je w spiżarni lub chłodnym i zacienionym miejscu.

Kiszenie ogórków i kapusty w kamionce

Do ukiszenia ogórków odpowiednie naczynia kamionkowe to również kamionkowa beczka lub garnek. Do kiszenia małej ilości ogórków i kapusty wystarczą małej wielkości naczynia kamionkowe lecz jeżeli masz zamiar przygotować duży zapas ogórków kiszonych na zimę, najlepsze będą garnki i beczki kamionkowe mogące pomieścić od 4 do nawet 8 litrów zalewy solankowej. Z uwagi na większą pojemność kiszenie może jednak zająć 2-3 dni dłużej.

Kamienie dociskowe do kiszonek

Najpopularniejsze są kamienie dociskowe kamionkowe, które są pokryte szkliwem dzięki czemu są proste w utrzymaniu czystości. Kamień ten świetnie sprawdzi się do kiszenia kapusty, ogórków i innych warzyw i owoców. Dzięki specjalnie przystosowanym dziurkom w kamieniach umieszczenie ich w beczce jest niezwykle proste. 

Niezbędne elementy do produkcji przetworów 

  1. Zakrętki/Nakrętki do słoików - jak wybrać?

Niestety wybór i dobieranie nakrętek do słoików nie jest aż takie proste jak mogłoby się nam wydawać. Oczywiści wygląd ma również tutaj kluczową rolę, ponieważ mamy różne rodzaje przetworów i różne wzory nakrętek, po klasyczne do tych z nadrukami owocowymi i na miodek albo ogórków. A więc nie tylko produkt widoczny w przeźroczystym słoiku będzie nas zachwycał ale także jego opakowanie.

Przejdźmy do rozmiaru zakrętek, jak go wybrać prawidłowo? Każdy słoik posiada przeznaczony dla niego rozmiar nakrętki, np. FI 66 czy FI 89. Musimy dowiedzieć się jaka nakrętka pasuje do jakiej wielkości słoika. Wtedy pozostaje już jedynie wybrać wariant kolorystyczny i wzór.

  1. Szczypce do kiszonek i ogórków.

Niezbędnym dodatkiem przy produkcji przetworów takich jak ogórki czy kapusta, idealnym dla nas pomocnikiem są szczypce do kiszonek. Najczęściej produkowane i wybierane są te z drewna dlaczego? ponieważ metalowe szczypce są szkodliwe i mogą wchodzić w reakcje z substancjami z kiszonek. Dlatego polecanymi do kiszonek są właśnie szczypce drewniane. Dodatkowo możemy zakupić również takie szczypce już w gotowych zestawach z słoikami i zakrętkami, które również są w naszym sklepie internetowym.

Gdzie i jak długo przechowywać nasze domowe przetwory 

Mimo, że w sklepach mamy dość spory wybór rozmaitości w postaci przetworów to jednak większość z nas woli przetwory robić samemu. Jedynie przygotowując owoce i warzywa samodzielnie, możemy mieć całkowitą pewność, co trafia do słoików, w jakich warunkach zostały sporządzone i jak są przechowywane. Odpowiedni sposób i miejsce w jakim przechowujemy nasze przetwory ma jednak duże znaczenie na czas ich przydatności i witamin jakie nam dają.

gdy nasze słoiki będą już gotowe powinny znaleźć się w miejscu przewiewnym, suchym oraz chłodnym, nie powinno jednak przekraczać 20 stopni celcjusza. Optymalna temperatura dla przetworów to od 8 do 18 stopni celcjusza. Nasze słoiczki z przetworami najlepiej przechowywać około roku. Najlepiej sprawdzać kontrolnie w tym okresie czasu czy wszystko jest z nimi w porządku - denka są wklęsłe i nie pojawiła się przy nich pleśń i będziemy mogli cieszyć się naszymi przetworami cały rok!